STAD x KLIMAAT
Klimaatbestendige sociale woningbouw in Zwolle
Opdrachtgever
BNA Onderzoek, TU Delft en gemeente Zwolle
Locatie
Assendorp, Zwolle
Jaar
2020
← terug naar overzicht
Voor de studie STAD x KLIMAAT - Het gebouw als watermachine - van BNA Onderzoek en TU Delft, ontwierp LUZ architecten samen met Acacia Water en Esmeralda van Tuinen maatregelen om een gesloten bouwblok met sociale huurwoningen klimaatbestendig te maken. BNA onderzoek maakte een informatief filmpje van het onderzoek en een publicatie die op de website van de BNA te downloaden is.
Al het regenwater wat op het bouwblok valt wordt opgevangen en wordt via een regentuin en filter naar een infiltratieput geleid, waar het in de diepe ondergrond wordt opgeslagen. In droge perioden in de zomer kan het water worden opgepomt en gebruikt om het groen van water te voorzien.
De bodem in Zwolle is zeer geschikt voor diepe infiltratie. De bovenste laag bestaat uit fijn zand, wat minder geschikt is voor het opslaan van water; maar dieper dan 10 meter is op veel plekken grof, soms zelfs grindhoudend zand aanwezig, waar water juist heel goed in kan worden opgeslagen.
huidige situatie: Door zoninstraling warmt de lucht in de woning op. De warmte stijgt op en blijft hangen tegen de geïsoleerde vlieringvloer, waardoor het op de lage verdieping zeer warm wordt. De oppervlaktetemperatuur van het donkere bitumendak van de aanbouw loopt hoog op bij directe zonnestraling, waardoor ook de omgevingstemperatuur oploopt.
voorstel waterberging: Regenwater loopt vanaf het dak, via de aanbouw, naar de regenwatertank. Is die vol, dan stroomt het door naar de regentuin en het biofilter, waarna het geïnfiltreerd kan worden in de diepere ondergrond.
voorstel verkoeling: In droge perioden kan het water opgepompt worden tot het niveau van het groene dak en stroomt het via dezelfde route af. Deze ‘waterfabriek’ voorziet de verkoelende vegetatie het hele jaar door van voldoende water.
plattegrond ontwerpvoorstel: bewoners krijgen een kleinere privétuin waardoor in het middengebied ruimte ontstaat voor een collectieve tuin met waterberging, bomen en ontmoetingsplekken.
In een collectieve tuin kunnen natuurlijke voorzieningen voor hemelwateropvang worden aangelegd in plaats van technische, wat veel goedkoper is. Daarnaast is het mogelijk om bomen te planten die door schaduw en verdamping zorgen voor koeling op hetere dagen en zo bijdragen aan een beter microklimaat.
Voorkomen van zoninstraling in de woning door een overstek of buitenzonwering en het mogelijk maken van zomernachtventilatie zijn relatief eenvoudige bouwkundige maatregelen, die kunnen meegenomen worden bij een renovatie.
publicatie 'Het gebouw als watermachine' van de BNA
